How to avoid Heart Attack Under 40 हृदयविकाराचा झटका Heart Attack, ज्याला मायोकार्डियल इन्फार्क्शन Myocardial Infarctions असेही म्हणतात, पूर्वी ६०-६५ वर्षा वरील वृद्धांमध्ये हृदयविकार झटक्याचे प्रमाण जास्त दिसत होते पण, आताच्या जीवनशैली मुळे तरुणांमध्ये हृदयविकाराचे प्रमाण वाढले आहे.
हृदयविकाराचा झटका प्रामुख्याने वृद्ध व्यक्तींनाच येतो या पारंपारिक समजुतीला छेद गेला आहे. अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की ४० वर्षांखालील वयोगटातील हृदयविकाराचे प्रमाण वाढत आहे, ज्यामुळे जागरूकता आणि प्रतिबंधात्मक उपायांची आवश्यकता आहे.
हृदयविकाराचा झटका का येतो हि जागरूकता असणे आणि हृदयविकाराचा झटका येऊ नये म्हणून काय प्रतिबंधात्मक उपाय करावे, या गोष्टी माहिती असणे आवश्यक आहे.
काही साध्या गोष्टी याचा आपण विचार सुद्धा करत नाही जसे कि आपण २ तास एका जाग्यावर बसण म्हणजे २ सिगरेट ओढण्याप्रमाणे असते, म्हणून दर ३० मिनिटाने १५ पावले तरी चालावे. खाण्यात चिस, बटर वापरू नये. धूम्रपान करू नये, तळलेले जास्त खाऊ नये, भूक राखून जेवावे.
आपले शरीर रोज १०० मिलिग्रॅम कोलेस्ट्रॉल खाण्याची मान्यता देते. अंड्याचे पिवळे बलक ज्यामध्ये १८० मिलिग्रॅम कोलेस्ट्रॉल असतात आणि आपण जेवताना ४-४ अंडी खातो जे कि बरोबर नाही आहे. लाल मटण, जसे मेंढ्यांचे मांस, शेळ्यांचे मांस (जे आपण खातो) यामध्ये कोलेस्ट्रॉल जास्त असतात म्हणून या गोष्टी प्रमाणात असाव्या. खाण्यांध्ये शेंगदाणा तेल, मोहरी तेल, तिळाचे तेल वापरावे परंतु नारळाचे तेल वापरू नये.
Heart Attack का येतो कारणे समजून घेऊ
तरुणांमध्ये हृदयविकाराचे झटके जीवनशैलीची निवड आणि अनुवांशिक पूर्वस्थिती या दोन्ही घटकांच्या जटिल परस्परसंवादमुळे उद्भवतात.
- १.जीवनशैली घटक बसून राहण्याची जीवनशैली: जास्त वेळ बसणे, स्क्रीनवर वेळ घालवणे आणि नियमित व्यायामाचा अभाव हृदय कमकुवत करते आणि यामुळे लठ्ठपणा, उच्च रक्तदाब आणि खराब रक्ताभिसरण यासारखी परिस्थितीं निर्माण होण्यास बसून राहण्याची जीवनशैली कारणीभूत ठरते.
अस्वस्थ आहार: प्रक्रिया केलेले अन्न, साखर, चरबीयुक्त आणि सोडियमयुक्त आहारामुळे उच्च कोलेस्ट्रॉल, लठ्ठपणा आणि मधुमेह होऊ शकतो, हे सर्व हृदयरोगाचे प्रमुख जोखीम घटक आहेत.
धूम्रपान आणि पदार्थांचा गैरवापर: धूम्रपान रक्तवाहिन्यांना नुकसान करते आणि रक्ताच्या गुठळ्या होण्याचा धोका वाढवते, तर जास्त मद्यपान आणि अवैध उत्तेजक वापर (विशेषतः कोकेन आणि मेथाम्फेटामाइन सारखे उत्तेजक) रक्तदाब वाढवतात आणि हृदयाची लय बिघडवण्याचा काम करतात.
दीर्घकालीन ताण: उच्च पातळीचा ताण हृदयाच्या आरोग्यावर नकारात्मक परिणाम करू शकतो, ज्यामुळे कॉर्टिसोल आणि अॅड्रेनालाईनचे उत्सर्जन होते, जे उच्च रक्तदाब आणि जळजळ होण्यास कारणीभूत ठरू शकते. - २.अनुवांशिक पूर्वस्थिती: कौटुंबिक इतिहास: हृदयरोगाचा कौटुंबिक इतिहासही लहान वयात हृदयविकाराचा झटका येण्याची शक्यता वाढवतात, परंतु कुटुंबामधील कोणाला हृदयविकाराचा झटका आला असेल आणि तो रुग्ण ५५ वर्षावरील असेल आणि त्या रुग्णाला रक्तदाब आणि मधुमेह नसेल तर कुटुंबातील इतर व्यक्तींचा धोका कमी असतो.
How to avoid Heart Attack Under 40 हृदयविकार टाळण्यासाठी प्रभावी उपाय
तरुणांमध्ये हृदयविकाराचा धोका कमी करण्यासाठी प्रतिबंधात्मक उपाय करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. यामध्ये हृदय-निरोगी आहार घेणे, नियमित शारीरिक हालचाली करणे, धूम्रपान आणि मादक पदार्थांचे सेवन टाळणे, तणावाचे प्रभावीपणे व्यवस्थापन करणे, निरोगी वजन राखणे आणि प्रमुख आरोग्य निर्देशकांचे निरीक्षण करण्यासाठी नियमित वैद्यकीय तपासणी करणे समाविष्ट आहे.
- तंबाखू आणि धूम्रपान टाळा तंबाखू आणि धूम्रपान हे हृदयविकाराचे प्रमुख कारण आहेत. धूम्रपानामुळे रक्तवाहिन्यांमध्ये अडथळे निर्माण होतात, ज्यामुळे हृदयावर ताण येतो. धूम्रपान थांबविल्यास काही महिन्यांतच हृदयविकाराचा धोका लक्षणीयरीत्या कमी होतो.
- संतुलित आहार घ्या हृदयासाठी उपयुक्त आहारात फळे, भाज्या, संपूर्ण धान्ये, कमी चरबीचे दुग्धजन्य पदार्थ, मासे आणि कडधान्यांचा समावेश असावा. संपृक्त चरबी, ट्रान्स फॅट्स, मीठ आणि साखर यांचे सेवन मर्यादित ठेवा. अमेरिकन हार्ट असोसिएशनने दररोजच्या कॅलोरींपैकी ६% पेक्षा कमी संपृक्त चरबी घेण्याची शिफारस केली आहे.
- नियमित व्यायाम करा आठवड्यातून किमान १५० मिनिटे आणि दिवसातून किमान ३० मिनिटे मध्यम तीव्रतेचा व्यायाम (जसे की जलद चालणे) किंवा ७५ मिनिटे तीव्र व्यायाम (जसे की धावणे) करा. यामुळे रक्तदाब नियंत्रित राहतो, कोलेस्टेरॉलची पातळी सुधारते आणि वजन नियंत्रणात राहते.
- वजन नियंत्रित ठेवा अतिरिक्त वजनामुळे उच्च रक्तदाब, उच्च कोलेस्टेरॉल आणि मधुमेहाचा धोका वाढतो, ज्यामुळे हृदयविकाराचा धोका वाढतो. बीएमआय (BMI) २५ पेक्षा कमी ठेवण्याचा प्रयत्न करा.
- रक्तदाब आणि कोलेस्टेरॉल नियंत्रित ठेवा उच्च रक्तदाब आणि कोलेस्टेरॉल हृदयविकाराचे प्रमुख कारण आहेत. नियमित तपासणी करून डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार औषधे घ्या आणि आहार व व्यायामाच्या मदतीने त्यांना नियंत्रित ठेवा.
- मधुमेहाचे व्यवस्थापन मधुमेह असलेल्या व्यक्तींना हृदयविकाराचा धोका जास्त असतो. रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित ठेवण्यासाठी आहार, व्यायाम आणि औषधोपचार यांचे योग्य नियोजन आवश्यक आहे.
- पुरेशी झोप घ्या प्रौढांनी दररोज ७ ते ९ तास झोप घेणे आवश्यक आहे. झोपेच्या कमतरतेमुळे उच्च रक्तदाब, लठ्ठपणा आणि मधुमेहाचा धोका वाढतो.
- तणाव व्यवस्थापन दीर्घकालीन तणावामुळे रक्तदाब वाढतो आणि हृदयावर ताण येतो. ध्यान, योग, श्वसनाचे व्यायाम यांचा अवलंब करून तणाव कमी करा.
- अल्कोहोलचे सेवन मर्यादित ठेवा अत्याधिक मद्यपानामुळे रक्तदाब वाढतो आणि हृदयविकाराचा धोका वाढतो. मद्यपान करत असल्यास, ते मर्यादित प्रमाणात ठेवा शक्य तो बंद करा.
- नियमित आरोग्य तपासणी: रक्तदाब, कोलेस्टेरॉल, रक्तातील साखरेची पातळी आणि इतर आवश्यक तपासण्या नियमितपणे करून घ्या. यामुळे हृदयविकाराच्या जोखमीचे लवकर निदान होऊ शकते.
FAQ – सतत विचारले जाणारे प्रश्न
४० वर्षांखालील लोकांना हृदयविकाराचा झटका येऊ शकतो का?
नवीन जीवनशैलीमुळे ४० वर्षांखालील तरुणांमध्ये हृदयविकाराचे प्रमाण वाढले आहे, २० ते ३० वयोगटातील लोकांचा यामध्ये समावेश होतो.